«Δεν τη μπατείτε, εσείς μωρέ, τη Γκρήτη, ανάθεμά σας! – «Η Κρήτη Αρκάδι γίνεται στα σίδερα δε μπαίνει!
Αμέτρητοι ποιητές και πεζογράφοι ύμνησαν τη θρυλική μάχη κι ανάμεσά τους ο Ανωγειανός λαϊκός ποιητής Εμμ. Καλομοίρης ή Λιόντας. Σε μακροσκελές ποίημά του, μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Σα ντα λιοντάρια μάχουνται και τη ζωή αψηφούνε,
Στα χέρια με τσι Γερμανός κοντεύγει να πιαστούνε.
Ο Τζαβελάκης δε δειλιά και στη φωθιά νταλντίζει,
Οι σφαίρες πέφτουνε βροχή, μα πίσω δε γυρίζει.
Ατρόμητος και σα θεριό, ορθός στη μάχη μπαίνει
Και μια ριπή των Γερμανώ τη γκεφαλή ντου παίρνει.
Τη ντελευταία ντου μαθιά ρίχνει στο Μψηλορείτη
Κι είπε με σιγανή φωνή: «Ζήτω! Πατρίδα Κρήτη!».
«Η Κρήτη στέκεται στην πρώτη σειρά της ελληνικής ανδρείας. Αλλά στη φρόνηση και στο καθαρό μυαλό νομίζω πως στέκεται ολοπρώτη ολομόναχη ανάμεσα στις ελληνικές χώρες. Έδωσε τη μάχη της που είναι μια απερίγραπτη παλλαϊκή εποποιία.
Τέτοια είναι η ψυχή της λιονταρίνας Κρήτης, δυνατή, πεισματάρα και ατρόμητη στον πόλεμο», θα μας πει ο Στρατής Μυριβήλης για να συμπληρώσει ένας άλλος: ο Ρεθεμνιώτης ποιητής ο Γιώργης Καλομενόπουλος:
Τούτο το κάστρο, Γερμανέ, που θέλεις να κουρσέψεις,
Πάνω σ’ αιώνων κόκκαλα είναι θεμελιωμένο
Και πίνουν τα θεμέλια του χιλιάδες χρόνια αίμα
Και τρέφεται με δάκρυα και με καημούς θεριεύει
Κι ειν’ άπαρτο κι είν’ άφθαρτο και πάντα στέκει ολόρθο
Αλύγιστο κι ασάλευτο της λευτεριάς ταμπούρι…».
Και ο αγώνας συνεχίζεται και για δέκα ολόκληρες μέρες η Κρήτη φλέγεται. Ηλικιωμένοι, γέροντες, γυναίκες και παιδιά ορθώνουν το τιτανικό ανάστημά τους. Παλεύουν με νύχια, με δόντια, με ξύλα, με πέτρες, με μαχαίρια, με ελάχιστα πρωτόγονα και σκουριασμένα όπλα.
Στο χώρο του Λατζιμά, ευθύς, με την πρώτη πτώση των αλεξιπτωτιστών μετακινούν και φθάνουν 500 περίπου Μυλοποταμίτες, απ’ όλα τα σημεία της επαρχίας και πολεμούν μόνοι τους χωρισμένοι σε μικρές ομάδες με απαράμιλλο ηρωισμό και αυτοθυσία
Βασίλης
Αθάνατο Μυλοπόταμο!
Δεν άλλαξες και δεν θ’ αλλάξεις ποτέ και κάθε φορά και σε κάθε εθνικό προσκλητήριο η παρουσία και η προσφορά σου θα είναι μοναδική και ασύγκριτη.
Βασίλης Από την άκρη του γιρού
Παρόμοια η προσέλευση των προμάχων της Λευτεριάς και στα υπόλοιπα θέατρα των μαχών στο Νομό Ρεθύμνης. Για άλλη μια φορά ο τόπος των γραμμάτων μετατρέπεται σε χώρο ταραχής και αρμάτων. Οι Ρεθεμνιώτες συμπαραστατούμενοι από τους Συμμάχους και τους Έλληνες στρατιώτες και χωροφύλακες, δίνουν σκληρές και νικηφόρες μάχες, σώμα με σώμα, με τους ξενόφερτους επιδρομείς, εξουδετερώνοντάς τους κι αν λάβομε υπ’ όψιν μας, ότι παρόμοιας υποδοχής έτυχαν και στους άλλους νομούς της Κρήτης, διερωτούμεθα, ποιο θα ήταν το μέλλον της μάχης, αν υπήρχε οργάνωση, λιγότερα λάθη και παραλείψεις και άντεχε πας το αεροδρόμιο του Μάλεμε, ώστε να ματαιωθεί η κατάληψή του από τους Γερμανούς.
Το δεκαήμερο της θρυλικής μάχης κόστισε στους Γερμανούς σημαντικές απώλειες, που ξεπέρασαν τις απώλειές τους σε ολόκληρη την επιχείρηση εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και της υπόλοιπης Ελλάδας και αχρήστευσαν το επίλεκτο σώμα των αλεξιπτωτιστών. Αναλυτικά οι απώλειες των εμπολέμων σε νεκρούς τραυματίες και αιχμαλώτους ανέρχονται: Για τους Συμμάχους σε 13.500 αξιωματικούς και οπλίτες και 22.000 ναύτες. Για τους Έλληνες 7.000 σκοτωμένους και τραυματίες και για τους Γερμανούς 8.000 νεκρούς.
Τ’ αποτελέσματα της Μάχης έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και τη δραστήρια και δυναμική οργάνωση της Αντίστασης στο Νησί.
Έτσι:
– Οι τόσο σημαντικές και οδυνηρές απώλειες των Γερμανών, είχαν ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στις περαιτέρω εξορμήσεις προσπέλασής τους προς ανατολάς, διά της μεσογειακής στρατηγικής οδού: Ευρώπη-Μέση Ανατολή-Ινδίες.
– Καθυστέρησε χρονικά την επίθεση κατά της Ρωσίας και πρόλαβε τις στρατιωτικές εξελίξεις ο Στρατηγός Χειμώνας.
– Επέτρεψε τη διοργάνωση των Αγγλικών δυνάμεων της Β. Αφρικής και έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μετέπειτα εξελίξεις στην περιοχή αυτή.
– Η καταστροφή της 7ης αερομεταφερόμενης μεραρχίας στέρησε τους Γερμανούς από ένα τρομερό όπλο, με ουσιαστικό ρόλο στην πορεία των πραγμάτων στη Μέση Ανατολή.
Οι Γερμανοί κέρδισαν μια πύρρειο νίκη, αφού με τις δυνάμεις που σπατάλησαν, θα μπορούσαν να κατακτήσουν εύκολα την Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ, ακόμη και την Περσία, κατά τις εκτιμήσεις των στρατιωτικών.
Η συντριβή των επίλεκτων γερμανικών δυνάμεων έδωσε κουράγιο και δύναμη σ’ όλους τους ελεύθερους ανθρώπους και εδραίωσε την πίστη τους ότι, όχι μόνο οι Γερμανοί δεν είναι αήττητοι, αλλά ότι, και οι πιο τέλειες πολεμικές μηχανές, μπορεί ν’ αχρηστευθούν, όταν έλθουν αντιμέτωπες ακόμη και με ένα άοπλο λαό, που, ξέρει να ζει και να πεθαίνει για τη λευτεριά του.
Ακόμη, άρχισε δυναμικά η οργάνωση της Εθνικής Αντίστασης με αγώνες, θυσίες και ολοκαυτώματα, μιας κατάστασης, που έγινε ο μόνιμος εφιάλτης στις δυνάμεις κατοχής, άγχος και δίλημμα στη στρατηγική προοπτική του Άξονα, όπως ομολογεί ο ίδιος ο Ουίνστον Τσώρτσιλ.
Η Μάχη της Κρήτης ήταν η αρχή του μεγάλου αγώνα κατά των δυνάμεων κατοχής, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1945 με την αποχώρηση και του τελευταίου Γερμανού στρατιώτη και από την Κρήτη. Καθολική και εδώ η συμμετοχή του λαού της Κρήτης και αξεπέραστη η προσφορά του σε αίμα και θυσίες. Τετρακόσοι τέσσερις (404) οι νεκροί το Ρεθύμνου στη Μάχη της Κρήτης, συμπεριλαμβανομένων σ’ αυτούς και των ηρώων των ομαδικών εκτελέσεων αντιποίνων στα Μισίρια, Περβόλια, Ρέθυμνο, Αστέρι, Άδελε, Λούτρα και Παγκαλοχώρι, για ν’ ανέβει συνολικά ο αριθμός των νεκρών μέχρι το τέλος του Αγώνα σε 1.137. Και δίπλα στην ασύγκριτη προσφορά αίματος, το Ρέθυμνο συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων σε υλικές καταστροφές και ολοκαυτώματα. Δεκατέσσερα Ρεθεμνιώτικα Χωριά: Ροδάκινο, Καλή Συκιά, Λοχριά, Σαχτούρια, Ανώγεια, Άνω Μέρος, Δρυγιές, Βρύσες, Σμίλες, Κορδάκι, Γουργούθοι, Γερακάρι, Κρύα Βρύση και Κοξαρέ γνωρίζουν την εκδικητική μανία και τη βαρβαρότητα των κατακτητών. Πυρπολούνται, ανατινάζονται και οι κάτοικοί τους αντιμετωπίζουν την προσφυγιά και τη γνώριμη τακτική των ομαδικών εκτελέσεων.
Κατά το δεκαήμερο της Μάχης της Κρήτης στην περιοχή του Λατζιμά Μυλοποτάμου, έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος, κατά Δήμο και Κοινότητες οι ακόλουθοι αθάνατοι ήρωες:
ΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ
Καλλέργης Βασίλειος του Κωνσταντίνου
Μανουράς Εμμανουήλ του Ζαχαρίου
Παπαδιός Γεώργιος του Μιχαήλ
Πατάρης Δημήτριος του Γεωργίου
Σκουλάς Γεώργιος του Βασιλείου ή Τζαβελάκης
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΝΑΣ (ΠΡΙΝΕ)
Πάγκαλος Σταύρος του Εμμανουήλ
Αποστολάκης Κωνσταντίνος του Γεωργίου
Δροσάκης Νικόλαος του Πέτρου
Ζαχαράκης Εμμανουήλ του Χριστοδούλου
Αποστολάκης Δημήτριος του Κωνσταντίνου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΧΛΑΔΕ
Μαρκάκης Μάρκος του Μάρκου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΛΕΙΒΑΔΙΩΝ
Δασκαλάκης Μιχαήλ του Κυριάκου
Κιαγιάς Χαρίτος του Εμμανουήλ
Κλάδος Δράκος του Γεωργίου
Στριλιγκάς Γεώργιος του Χαραλάμπους
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΩΝ
Γαλιάκης Δημήτριος του Κωνσταντίνου
Δεληδάκης Κωνσταντίνος της Σμαράγδας
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΠΛΑΔΙΑΝΩΝ
Λυρώνης Νικόλαος του Γεωργίου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΓΓΕΛΙΑΝΩΝ
Βασιλάκης Δημήτριος του Ανδρέα
Μονιάκης Ιωάννης του Γεωργίου
Μαθιουδάκης Μάρκος του Εμμανουήλ
Μονιάκης Νικόλαος του Γεωργίου
Παπαδάκης Γεώργιος του Εμμανουήλ
Χουρδάκης Ιωάννης του Εμμανουήλ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΛΦΑΣ
Βασσάλος Δημήτριος του Γεωργίου
Βασιλάκης Ιωάννης του Εμμανουήλ
Μονιάκης Ανδρέας του Κωνσταντίνου
Παπαμιχαήλ Γεώργιος του Κωνσταντίνου
Πετρακάκης Νικόλαος του Αντωνίου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΓΑΡΑΖΟΥ
Αποστολάκης Κωνσταντίνος του Εμμανουήλ
Σιγανός Ιωάννης του Νικολάου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΡΙΝΟΥ
Σκεπετζάκης Ιωάννης του Εμμανουήλ
Σφακιανάκης Γεώργιος του Εμμανουήλ
Σφακιανάς Ιωάννης του Εμμανουήλ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΡΟΥΜΕΛΗ
Αλεξανδράκης Νικόλαος του Γεωργίου
Παντελάκης Γεώργιος του Ανδρέα
Ψωμάς Γεώργιος του Θεμιστοκλή
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΧΟΥΜΕΡΙΟΥ
Γιακουμάκης Στυλιανός του Γεωργίου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΑΝΟΡΜΟΥ
Καστανάκης Ιωάννης Ενωμοτάρχης Χωροφυλακής
Ζαφειρέλης Οδυσσέας Υπενωμοτάρχης Χωροφυλακής
Αντονόπουλος Δημήτριος Δόκιμος Χωροφύλακας
Μανιακούρας Παναγιώτης Δόκιμος Χωροφύλακας
Νάννος Στυλιανός Δόκιμος Χωροφύλακας
Νταουλοίς Απόστολος Δόκιμος Χωροφύλακας
Παππάς Δημήτριος Δόκιμος Χωροφύλακας
Δημόπουλος Σπυρίδων Δόκιμος Χωροφύλακας
Βεργάκης Χρήστος του Γεωργίου
Γερογιαννάκης Ιωάννης του Γεωργίου
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ
Παναγιωτάκος Σταμάτιος Υπομοίραρχος
Χατζηπαυλάκης Νικόλαος Καθηγητής
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΑΝΔΑΡΕ
Αντωνάκης Νικόλαος του Ιωάννου
Δεν είναι εξακριβωμένος ο αριθμός των τραυματιών που άφησε η μάχη στο Λατζιμά. Από στοιχεία που συγκέντρωσα διερευνώντας τη συμμετοχή των Ανωγειανών στη Μάχη της Κρήτης, προέκυψαν τα ακόλουθα:
- Οι Ανωγειανοί κατέφθασαν μεταξύ των πρώτων στην περιοχή του Λατζιμά, χωρισμένοι σε δύο ομάδες. Η πρώτη υπό την αρχηγία των: Ιωάννη Στεφάνου Δραμουντάνη ή Στεφανογιάννη του Παπα-Γιάννη Σκουλά και του Χριστόδ. Σμπώκου που αποτελείτο από 45 πολεμιστές και η δεύτερη από 30, υπό την αρχηγία του δικηγόρου Γ. Βρέντζου. Οι μάχες στον Λατζιμά συνεχίστηκαν μέχρι το πρωί της 23ης Μαΐου, οπότε μηχανοκίνητη εχθρική φάλαγγα, που προέλαυνε μέσω του μαχομένου Ρεθύμνου προς το Ηράκλειο, τους κτύπησε, από τα νώτα και οι ηρωικοί μαχητές αναγκάζονται να υποχωρήσουν προς τις εστίες των, παίρνοντας μαζί τους και τους τραυματισμένους κατά τη διάρκεια της μάχης. Οι Ανωγειανοί παραλαμβάνουν και μεταφέρουν στ’ Ανώγεια τους τραυματίες: Εμμ. Σταυρακάκη ή Μπαρμπούνη, Ευριπίδη Χαιρέτη, Εμμαν. Σκουλά ή Μάνολα, Βασίλειο Βρέντζο ή Λακιώτη, Ιωάννη Βιγτώρο, Ιωάννη Εμμ. Σμπώκο και Αναστάσιο Πασπαράκη.
- Ταυτόχρονα με την εκκίνηση των Ανωγειανών προς Λατζιμά, ένα τμήμα των ένοπλων αγωνιστών τους, υπό την ηγεσία του Γ. Δραμουντάνη ή Στεφανογιώργη και του έφεδρου ανθυπολοχαγού Ιωάννη Σμπώκου ή Μπατζογιάννη, αναχωρούν, φθάνουν και καταλαμβάνουν θέσεις μάχης στις περιοχές Γάζι, Τσαλικάκι και Αγάκου Μετόχι, όπου συνεπικουρούμενοι και από αρκετούς άλλους Μυλοποταμίτες και Μελιβιζώτες, παραμένουν και μάχονται σκληρά μέχρι την 29η Μαΐου, που αναγκάζονται σε υποχώρηση, λόγω της άφιξης της μηχανοκίνητης γερμανικής φάλαγγας που κατευθύνεται προς Ηράκλειο, παίρνοντας μαζί τους τους τραυματίες: Κωνσταντίνο Κεφαλογιάννη ή Τσουρόκωστα και Εμμ. Γ. Κεφαλογιάννη και αφήνοντας στο πεδίο της μάχης τους παρακάτω εννέα (9) ήρωες νεκρούς:
– Κεφαλογιάννη Βασίλειο του Εμμ. ή Κούντη
– Κεφαλογιάννη Χαράλ. του Δημητρίου
– Καβλέντη Νικόλαο του Εμμανουήλ
– Μαγούλιο Κωνσταντίνο του Δράκου
– Μανουρά Ιωάννη του Εμμαν. ή Σμαΐλη
– Ξημέρη Ιωάννη του Εμμαν.
– Πλεύρη Γεώργιο του Μιχαήλ
– Σπαχή Ιωάννη του Βασιλείου
– Φασουλά Εμμαν. του Αναστασίου
- Τρίτο πεδίο μάχης των Ανωγειανών υπήρξε το Ηράκλειο και ο χώρος έξω από τα τείχη του. Οι πενήντα και πλέον Ανωγειανοί που βρέθηκαν στην πόλη πρωτοστατούν στον Αγώνα. Σε αστραπιαία, μπορεί να πει κανείς, σύσκεψή τους, αποφασίζουν να δράσουν άμεσα υπό την ηγεσία του Αθανασίου Σκουλά, του Μιχαήλ Ξυλούρη ή Χριστομιχάλη και του Εμμ. Σκουλά ή Καπετανομανόλη. Με έφοδό τους στις στρατιωτικές αποθήκες οπλίζονται και φθάνουν στη γραμμή της μάχης, συμπαρασύροντας και τους άλλους. Εδώ, μπορεί να πει κανείς, δίνονται οι πιο λυσσαλέες μάχες. Δύο από τους Ανωγειανούς οι: Ξυλούρης, Ιωάννης του Κωνσταντίνου ή Γκεγκρέζος και Καλλέργης Γεώργιος του Δημητρίου πέφτουν νεκροί και άλλοι δύο: ο Αθανάσιος Σκουλάς και ο Εμμαν. Σκουλάς μεταφέρονται βαριά τραυματισμένοι στο Πανάνειο Νοσοκομείο.
Αθάνατοι ήρωες της Μάχης της Κρήτης!
Αθάνατοι ήρωες της Μάχης του Λατζιμά!
«Χαράς τον που με θάνατο όμοι με σας πεθάνει
Κερδίζει δόξας και τιμής αμάραντο στεφάνι».
Και μεις αδέλφια Ρεθεμνιώτες,
«Για των Ηρώων το θάνατο, λόγια πικρά μην πούμε!
Κανείς μην παραπονεθεί, κανένας να μην κλάψει.
Τα ονόματά των ολονών, η ιστορία θα γράψει,
Με γράμματα ξαστραφτερά και μεσ’ από τα χρόνια,
Που θα κυλούν ατελείωτα θα ζουν Εκείνοι αιώνια».
Μόνο Τιμή και Δόξα ταιριάζει στους λαμπρούς και ξεχωριστούς ήρωες, που υπακούοντας στην προσταγή της πατριωτικής τους καρδιάς αγωνίστηκαν υπερασπιζόμενοι τα ιερά και όσια της φυλής μας, χύνοντας το αίμα τους και προσφέροντας τη ζωή τους τιμή και θυμίαμα στο βωμό της Πατρίδας και της Λευτεριάς.
Μόνο λαμπρά μνημεία τους ταιριάζουν και πάνω σ’ αυτά να γράφουν με ανεξίτηλα γράμματα τα τιμημένα ονόματά τους και να τους απονέμετε εις το διηνεκές η ύψιστη τιμή και ο καθολικός σεβασμός των μεταγενέστερων.
Οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι Κρητικοί τιμούν τα ήρωες της Πατρίδας και της Λευτεριάς, πράγμα που έπραξαν και για τους αθάνατους ήρωες της Μάχης της Κρήτης και τους έστησαν λαμπρά μνημεία στους ιερούς χώρους της θυσίας των.
Ένα από τα λαμπρά αυτά μνημεία είναι και αυτό στο χώρο της Μάχης του Λατζιμά με καταγεγραμμένα πάνω σ’ αυτό τα τιμημένα ονόματα των 51 νεκρών ηρώων της Μάχης.
Το μνημείο κατασκευάστηκε το 1991 με πρωτοβουλία της Πολιτιστικής Κίνησης Μυλοποταμιτών, επί προεδρίας του Μιχάλη Κόκκινου και με χρηματοδότηση του Υπουργείου Τουρισμού, επί υπουργείας του συντοπίτη μας Γιάννη Κεφαλογιάννη.
Και ο χώρος του μνημείου βελτιώνεται και γίνεται κάθε χρόνο πιο λαμπρός και ωραίος, ανταποκρινόμενοι στον ελάχιστο φόρο τιμής που αξίζει στους νεκρούς, μα και επιζήσαντες ήρωες αγωνιστές της θρυλικής μάχης, που διεξήχθη στην περιοχή του Μάη του 1941.
Όμως, δεν μπορούμε να πούμε, ότι παρόμοια τιμή και σεβασμός αποδίδεται στον αιματοποτισμένο χώρο της μάχης, που εδώ και αρκετόν καιρό, ένα σημαντικό τμήμα του, έχει μετατραπεί σε λατομείο και χρόνο με το χρόνο κατακρεουργεί το όμορφο φυσικό, ιστορικό και αρχαιολογικό περιβάλλον της περιοχής, στολίδι και κόσμημα του βόρειου τμήματος του Νομού μας.
Δεν ξέρω πως αισθάνονται οι άμεσα και έμμεσα υπεύθυνοι για τη δημιουργία του λατομείου. Ξέρω όμως ότι εγώ προσωπικά αισθάνομαι, θλίψη, αγανάκτηση και ντροπή και το ίδιο πιστεύω ότι αισθάνονται και όλοι οι Ρεθεμνιώτες και Μυλοποταμίτες.
Ο σεβασμός και η τιμή στα ιερά μνημεία των νεκρών ηρώων μας και των χώρων που αγωνίστηκαν και άφησαν την τελευταία πνοή τους, πρέπει ν’ αποτελέσει νόμο και προσταγή για κάθε Έλληνα Πατριώτη κι ας γίνουν τόποι προσκυνήματος και φάροι φωτοδότες που θα μας οδηγούν στο χρέος. Τέτοια περίλαμπρα γεγονότα, σαν αυτά της Μάχης της Κρήτης, πρέπει πάντα να διατηρούνται στη σκέψη μας. Να παίρνουμε απ’ αυτά θάρρος και δύναμη για νέους λαμπρούς και νικηφόρους αγώνες στο στίβο της ειρήνης και της προόδου, αλλά και της επαγρύπνησης και ετοιμότητας στη διαφύλαξη του πατρίου εδάφους και της αποκατάστασης της ελευθερία και της διεθνούς νομιμότητας σε χώρους όπου ο ελληνισμός απειλείται και συνθλίβεται.
Χρέος για όλους μας η ενότητα, η σύμπνοια και η αδελφοσύνη, για την πρόοδο και εκσυγχρονισμό της χώρας μας.
Χρέος η διατήρηση και υπεράσπιση του εθνικού μας χώρου.
Χρέος η διατήρηση και προαγωγή της πολιτιστικής μας ταυτότητας, της παράδοσής μας και ο σεβασμός στην Ιερή Κρητική Γη.
Χρέος, το ακόνισμα της εθνικής μας συνείδησης και της εθνικής μας μνήμης και ο παραδειγματισμός μας, όχι μόνο από τα μεγάλα και σωστά, αλλά και από τα λάθη και τις συμφορές του παρελθόντος.
Χρέος όλων μας η αποκατάσταση και εδραίωση της νομιμότητας, που τόσο βάναυσα και με πολλές και ποικίλες μορφές πλήττεται τα τελευταία χρόνια στην Πατρίδα μας και το Νομό μας.
Κλείνοντας την ομιλία μου θέλω να ευχαριστήσω τον κ. Νομάρχη για την τιμή που μου έκανε να με ορίσει ομιλητή στην 68η επέτειο της Μάχης του Λατζιμά και όλους εσάς για την προσοχή και το ενδιαφέρον που μου χαρίσατε.
Ευχαριστώ!
Γ. ΣΜΠΩΚΟΣ
Π. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ
*Η διάλεξη δόθηκε στο πλαίσιο του επίσημου εορτασμού της επετείου της θρυλικής μάχης που πραγματοποιήθηκε στο ΩΔΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
22-5-2009