Γιώργης Περάκης

 «Αγχόνες του Καραολή και Δημητρίου μας ενέπνεαν»

Αναδρομή στο χθες που η πολιτική ήταν «θρησκεία»

Οι άνθρωποι της γενιάς μου πρόλαβαν να δοκιμάσουν ισχυρές συγκινήσεις από την πολιτική ζωή της χώρας. Μπορεί και μια απλή διαδήλωση να είχε ως συνέπεια «το ξύλο μιας χρονιάς» στην ασφάλεια, αλλά ο κάθε ηγέτης προκαλούσε μια θύελλα συναισθημάτων. Κάθε νέος το θεωρούσε τιμή του να στηρίξει την παράταξή του σε κάθε προεκλογική περίοδο. Κάτι πολύ δύσκολο. Όσοι τα έζησαν θυμούνται.

Σήμερα που όλα είναι υπό αμφισβήτηση και η πολιτική ως αξία φθίνει επικίνδυνα, αναλογίζεσαι εκείνο το παρελθόν. Και πενθείς εκτός από τη νιότη που έφυγε και όλα εκείνα τα συναισθήματα που ήταν έρωτας για το κόμμα σου και χρέος να το υποστηρίζεις με πλήρη γνώση των αξιών του.

Όταν εγώ προσωπικά θυμάμαι εκείνα τα χρόνια που «πας μη εθνικόφρων βάρβαρος» και φέρνω στο νου λεβέντες που τιμούσαν και το λόγο και την κομματική τους ευθύνη, σ’ έναν στέκομαι και θλίβομαι, γιατί αποτελεί το παράδειγμα ενός άξιου πολιτικού που δεν προχώρησε, γιατί δεν ήξερε τι θα πει κομματική συναλλαγή και δεν έμαθε ποτέ να γίνεται αρεστός λαϊκίζοντας.

Ο Γιώργης Περάκης δεν χρειάζεται ιδιαίτερη παρουσίαση. Για τους νέους μόνο να πούμε, έτσι απλά, χωρίς διάθεση «αγιογραφίας» πως είναι ένας πολιτικός που γεννήθηκε το 1936 στα Σκουλούφια Μυλοποτάμου.

Ο πατέρας του Νικόλαος ήταν δάσκαλος. Σπούδασε νομικά, πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πρωταγωνίστησε στον «Ανένδοτο Αγώνα» του Γεωργίου Παπανδρέου, ενώ κατά τη διάρκεια της χούντας συνελήφθη, ανακρίθηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ στην Αθήνα, και κλείστηκε στις φυλακές Χανίων. Ήταν ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ το 1974, και υπεύθυνος της Συντονιστικής Δικηγόρων.

Έθεσε πρώτη φορά υποψηφιότητα στις βουλευτικές εκλογές του 1974 χωρίς να εκλεγεί. Διετέλεσε βουλευτής Ρεθύμνου με το ΠΑΣΟΚ από το 1977 μέχρι το 1989, ενώ από τον Οκτώβριο του 1984 μέχρι τον Ιούνιο του 1985 ήταν υπουργός Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Έχει την έκτη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική παρουσία στο νομό Ρεθύμνου και είναι ο μακροβιότερος εν ζωή διατελέσας βουλευτής Ρεθύμνης.

Σύζυγος του είναι η Αιμιλία Βογιατζάκη-Περράκη.

Ποιον καλύτερο θα βρίσκαμε για να ξεφυλλίσουμε μέσα από τη ζωή του τις άγνωστες σελίδες της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου. Και να κάνουμε ένα μνημόσυνο σε κάθε προσπάθεια που έδειξε πολιτική ευθύνη κι έβαλε στη δική μας πολιτεία λιθαράκια ανάπτυξης.

  • Ζήσατε την πολιτική σε μια περίοδο ιστορική για τον τόπο. Πόσο τη νοσταλγείτε σε σύγκριση με το σήμερα;

– Την πολιτική τη θεωρώ ως πάρα πολύ πλατιά έννοια και όχι στα στενά όρια των κυβερνητικών και κοινοβουλευτικών δράσεων.

Οι πάσης φύσεως αγώνες για τη δημοκρατία είναι κατ’ εξοχήν πολιτικές πράξεις.

Αν πάρουμε την εποχή που είχα εκλεγεί βουλευτής Ρεθύμνου από το 1977 έως 1989, καταρχάς την τετραετία 1977-1981 στη δυναμικότερη και αξιολογότερη κατά κοινή ομολογία αντιπολίτευση με συντρόφους και συναδέλφους που είχανε περάσει δια πυρός και σιδήρου, όλοι αγωνιστές από τα μαθητικά θρανία, για την Κύπρο την προδομένη, τους Ανένδοτους για τη δημοκρατία σε ένα αστυνομικό κράτος – χωροφύλακα, με κορυφαίους τους αγώνες κατά της χούντας που την είχαν ζήσει όλοι στο πετσί τους. Έξω από τη Βουλή με τους συντρόφους και τους φίλους του ΠΑΣΟΚ από το 1974 με τη λάμψη στα μάτια, που τα παρατούσαν όλα για το ΠΑΣΟΚ, με το πάθος για την Αλλαγή.

Αυτές οι εικόνες δεν θα σβήσουν ποτέ από τα μάτια, μέχρι που θα σβήσει για πάντα το φως μου.

Και την περίοδο 1981-1989 ως κυβερνητικός βουλευτής και ως υπουργός για ένα διάστημα, να συμμετέχεις πλέον ενεργά για την υλοποίηση της μεγάλης Αλλαγής.

Στην τσάντα σου δυο βιβλιαράκια, το Σύνταγμα με τον Κανονισμό της Βουλής και το Συμβόλαιο του ΠΑΣΟΚ με το λαό.

Και να εκπροσωπείς έναν από τους μη προνομιούχους νομούς και να τον έχεις καταγράψει από την αντιπολίτευση ακόμη μέχρι την πιο μικρή λεπτομέρεια, όπως και όλην την Κρήτη στα βασικά της προβλήματα και να έχεις αποκαλύψει πως ολόκληρη η Κρήτη για μια πενταετία της ΝΔ είχε πάρει λιγότερα σε χρηματοδοτήσεις από το νομό Σερρών, που συγκλόνισε τη Βουλή, όταν ο Ανδρέας έκαμε σχετική αναφορά.

Και κανείς κυβερνητικός παράγοντας να μη σου λέει όχι σε όποιο τοπικό πρόβλημα διεκδικούσες.

Και κάθε Δευτέρα στις 7:00 το απόγευμα με τον επιμελέστατο υπουργό Γεωργίας Κ. Σημίτη συμμετοχή στο Συμβούλιο για τα Αγροτικά Θέματα, ως αρμόδιος από το Κοινοβούλιο, μέχρι που πήγα στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων ως υπουργός και πλέον όσα διεκδικούσα επί ματαίω ως αντιπολίτευση επραγματώθηκαν μέχρις ενός στους δύο πελώριους αυτούς τομείς για τον τόπο, τον αγροτικό και τα δημόσια έργα.

Για το σήμερα τι να πω. Χειρότερη κυβέρνηση από την προηγούμενη του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν πολιτικά, ιδεολογικά, λογικά, μαθηματικά απολύτως αδύνατο να υπάρξει.

Αλλά κυρίως εκτιμώ πως οι μέρες που περνούμε ως χώρα -και μακάρι αύριο κιόλας μέχρι να δημοσιευθούν αυτά που λέω τώρα να μην ισχύουνε – είναι οι δυσκολότερες, οι χειρότερες, οι επικινδυνότερες από το τέλος του Παγκόσμιου Πολέμου και του Εμφυλίου.

Από την μια η παγκόσμια απειλή του κορωνοϊού, που ανοίγει δρασκελισμό σε αντίθεση με την πρώτη περίοδο στη χώρα μας, από την άλλη ορθάνοιχτες πόρτες και παράθυρα στο τρελοκομείο της Τουρκίας, που δεν είναι καν βέβαιο αν σκέφτεται μόνον τις θάλασσες ή αν λάχει και για στεριές και από κοντά η οικονομική κρίση που δεν έχει θεραπεύσει ακόμα τις πληγές της.

Με κάθε δυνατή επιείκεια εκτιμώ ή θέλω να πιστεύω πως ο πολιτικός κόσμος στο σύνολό του, ο κάθε ένας με τις ιδιαιτερότητές του, προσπαθεί τουλάχιστον να φαίνεται άξιος στην αντιμετώπιση των περιστάσεων που περνά η χώρα.

  • Αντισταθήκατε στην προσωπολατρία, αφοσιωθήκατε ολόψυχα στις γραμμές της ιδεολογίας σας. Κατά πόσον αυτό σας ωφέλησε ως πολιτικό πρόσωπο;

– Τα πολιτικά κόμματα είναι το βασικό στοιχείο του κοινοβουλευτισμού.

Πολλοί επιλέγουν αρχηγό και αδιαφορούν για τις αρχές.

Στον αξέχαστο Γιώργο Κατσιφάρα αποδίδεται η γνωστή ρήση πως «αν δεν ήταν ο Ανδρέας δεν θα μας γνώριζε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας».

Η θέση μου ήταν πως ο Ανδρέας με χίλιους Περάκηδες και Κατσιφάρες σε όλη τη χώρα εδημιούργησαν το ΠΑΣΟΚ.

Στον Ανδρέα και το ΠΑΣΟΚ βρήκα τον ικανό ηγέτη, που ήταν πιο κοντά στις θέσεις μου όσο κανένας άλλος.

Ο ηγέτης που ουσιαστικά πρώτος μετά τον Ελευθέριο Βενιζέλο ένωσε τους δημοκρατικούς και προοδευτικούς Έλληνες σε έναν πολιτικό χώρο και έφερε νέα ζωή στη χώρα.

Κόμμα αρχών με οργάνωση, με δημοκρατικές διαδικασίες, με ιδεολογία και πρόγραμμα, όχι πάντα ταυτόσημο με τις θέσεις μου.

Πειθάρχησα στις αποφάσεις κι όταν δεν συμφωνούσα εκφέροντας τη γνώμη μου, πάντα μέσα και ουδέποτε έξω από το κίνημα. Θεωρώ ύψιστη τιμή ότι ο Πρόεδρος με επέλεξε, ανάμεσα σε άλλους άξιους Κρητικούς συναδέλφους, στο κρίσιμο τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων, μαζί με τον αείμνηστο Γιάννη Παπαδονικολάκη στο Υπουργείο Συγκοινωνιών, πασίδηλα για ανάχωμα στον Κ. Μητσοτάκη.

Η επιλογή μας ήταν μάλλον αποτέλεσμα της απόλυτης τοποθέτησής μου σε σύσκεψη στην Ελούντα μετά την εκλογή του Κ. Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, όπου η αντίληψη ήταν να πάμε άμεσα σε εκλογές. Εγώ είπα: «Εκλογές, Πρόεδρε, θα πάμε στο τέλος της τετραετίας και θα τις κερδίσουμε» και συμφώνησε και ο Γ. Παπαδονικολάκης.

Όπως και έγινε.

Η προσήλωσή μου σε αρχές και όχι σε πρόσωπα με ωφέλησε στο ότι όποιο αιρετό αξίωμα απέκτησα, το απέκτησα πάντα με την ψήφο ιδεολόγων που με επέλεγαν, χωρίς υποσχέσεις συναλλαγής ή άνωθεν και έξωθεν εντολές και γραμμές.

Ήμουν εντάξει και είχα καλές σχέσεις με τους συντρόφους μου από τη βάση έως την κορυφή, αλλά δεν υπήρξα ποτέ σε «κύκλους» ούτε αρχηγού ούτε υπαρχηγού ούτε επίδοξου αρχηγού.

  • Εσείς που ζήσατε τον παλμό της νεολαίας σε χαλεπούς καιρούς, πού αποδίδετε τη σημερινή αδιαφορία των νέων και την έλλειψη συνειδητής ιδεολογικής ταυτότητας;

– Στη δεκαετία του ’50 και μετά ήταν αγώνες για τη δημοκρατία, το 114, πάνω απ’ όλα για την Κύπρο. Όταν εξορίστηκε ο Μακάριος στις Σεϋχέλλες, στο Ηράκλειο ξεσηκώθηκε όλη η νεολαία. Έτυχε να είμαι στην πρώτη γραμμή ως μαθητής του Κοραή. Διαλύσαμε το αγγλικό προξενείο, ευτυχώς ο πρόξενος είχε φυγαδευθεί από την ταράτσα. Γράφτηκαν στις εφημερίδες μερικά ονόματα, ανάμεσά τους και το δικό μου. Απειλές για ποινικές διώξεις και αποζημιώσεις. Ευτυχώς τοπικοί παράγοντες σταμάτησαν το πράγμα εκεί.

Αργότερα φοιτητές στην Αθήνα όλη η νεολαία για την Κύπρο. Βρεθήκαμε με τον μακαρίτη φίλο Βαγγέλη Πετρίδη που κρατούσαμε και στο Ηράκλειο μπροστά το πλακάτ στο Σύλλογο Κυπρίων Φοιτητών, ως εκπρόσωποι, Πρόεδρος και Γραμματέας του Συλλόγου Κρητών Φοιτητών, σε μια σύσκεψη που ήταν παρών Κύπριος υπουργός, αν θυμάμαι Σπυριδάκης.

Δήλωσα πως Κρήτες φοιτητές είμαστε έτοιμοι σε ό,τι μάς ζητηθεί. Αγχόνες του Καραολή και Δημητρίου δεν μας φόβιζαν, μας ενέπνεαν. Και ήταν πολλοί που θα ρίσκαραν. Αντί για μήνυμα ήρθε σε λίγο είδηση πως ο Μακάριος υπέγραψε τις κατάπτυστες συνθήκες της Ζυρίχης και Λονδίνου και ο Αβέρωφ, Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως ήταν η ευτυχέστερη ημέρα της ζωής του. Και ο Μακάριος αργότερα ότι «εβιάσθη». Οι ηγέτες πεθαίνουν, δεν βιάζονται, σκέφτηκα και είπα.

Αργότερα αφιέρωσα ως βουλευτής ατέλειωτες ώρες στην Επιτροπή για το Φάκελο της Κύπρου. Μάταια. Κανείς δεν πλήρωσε.

Και ήρθε η χούντα και η νεολαία έβραζε, αλλά κάτω από την τυραννία των συνταγματαρχών δεν μπορούσε να ξεσηκωθεί. Όταν φάνηκε κάποια επίφαση ελευθερίας με τον Μαρκεζίνη στην προσπάθεια μετάβασης σε κακέκτυπο, δήθεν δημοκρατίας, οι φοιτητές ξέσπασαν στη Νομική πρώτα, ύστερα στο Πολυτεχνείο.

Η χούντα κατέλαβε το Πολυτεχνείο, αλλά πρόδωσε και χάρισε στους Τούρκους σχεδόν τη μισή Κύπρο.

Και έπεσε.

Έμεινε από τότε σαν μίμηση, σαν μνημόσυνο να το πεις, η κατάληψη κάθε αίθουσας και κτιρίου από το Δημοτικό έως το Πανεπιστήμιο και από κάθε εγκαταλελειμμένο κτίριο μέχρι το υπουργείο.

Και αυτοί οι αγώνες των καταλήψεων μάς «χάρισαν» έναν πρωθυπουργό και τώρα αρχηγό της αντιπολίτευσης.

Μετά τη Μεταπολίτευση με την ευθύνη όλων των κομμάτων, χωρίς καμία εξαίρεση, που φοβούμαι έχει γίνει καθεστώς και κρατεί ίσως ακόμη, επεχείρησαν, επιτυχώς μάλλον, να παγιδεύσουν τη νεολαία στους φορείς τους κύρια στους συλλόγους τους.

Αλλά αγωνιστές και ιδεολόγοι και μπροστάρηδες δεν αναδεικνύονται με διορισμούς και γραμμές και κομματικούς σωλήνες.

Νομίζω είναι καιρός να πάψουν τα κόμματα να κηδεμονεύουν τη νεολαία, για να αναδειχθούν οι αγωνιστές και οι άξιοι με τη δική τους προσωπικότητα.

  • Ζήσατε από κοντά μια εμβληματική μορφή της πολιτικής τον Ανδρέα Παπανδρέου. Πόσο σας επηρέασε ως άτομο;

– Ο Ανδρέας με επηρέασε και αρνητικά. Ο «γεροντοσεβντάς» είναι επικίνδυνο πράγμα. Ευτυχώς δεν μου έτυχε μέχρι τώρα καμιά Δήμητρα, και μετά τα 85 πλέον πιστεύω δύσκολο να παρατήσω την Αιμιλία σε αυτήν την ηλικία, που επιτέλους και αυγά μου τηγανίζει και άλλα εκλεκτά φαγητά, όχι σαν τη Μαργαρίτα, που κατά τη ρήση του μεγάλου καθοδηγητή του ΠΑΣΟΚ δυστυχώς, όπως ο ίδιος εκαυχάτο, Γ. Κουρή, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω με είχε στη μαύρη λίστα των υποψηφίων και ορθώς δίνοντας τις ευλογίες της Αυριανής σε άλλο συνυποψήφιο, έλεγε «ούτε αυγό δεν τηγάνισε στον Ανδρέα η Μαργαρίτα». Και λυπούμαι που τα τηλεοπτικά μας δίκτυα μετά το θάνατό του σε 100 προβολές οι 80 δείχνουν στερεότυπα την ίδια εικόνα με μια νέα εντυπωσιακή γυναίκα να τον συνοδεύει, αν όχι να τον υποβαστάζει!

Αυτός ήταν ο Ανδρέας;

Ο Α. Τσοχατζόπουλος θέλοντας και σ’ αυτό να μιμηθεί τον Ανδρέα στον «γεροντοσεβντά» βρέθηκε με χειροπέδες με την παρέα του και αυτή η εικόνα, που ο κάθε Έλληνας την έχει δει από 100 έως 800 φορές, κατά την πεποίθησή μου ήταν το φουρνέλο που ανατίναξε ένα στραπατσαρισμένο οικοδόμημα στον αέρα.

Αλλά με καλούς αρχιτέκτονες μπορεί και χρειάζεται επειγόντως στην Ελλάδα, να ξαναχτιστεί το Κίνημα με σύγχρονη και καλύτερη μορφή από πρώτα.

Ο Ανδρέας και το ΠΑΣΟΚ με επηρέασε και με εξέφρασε, αν και σε πολλά σημεία και σε βασικά θέματα διαφωνούσα. Το ερμήνευσα ότι επιτέλους ο Ανδρέας έχει ακτίνα σκέψης λόγω σπουδών λόγω κυρίως πληροφόρησης, ας πούμε 100, εγώ έχω μόνο 80 ή και λιγότερο.

Για παράδειγμα το «έξω από την ΕΟΚ» ποτέ δεν με βρήκε σύμφωνο.

Στη βασική ιδεολογία με εξέφραζε πάντοτε η σοσιαλδημοκρατία των ευρωπαϊκών κομμάτων και είναι καταγραμμένο στις δημόσιες ομιλίες μου, εκεί περίπου που διαγκωνίζονται τώρα ποιος είναι ο σωστότερος εκφραστής.

Στην τελευταία σύσκεψη της κοινοβουλευτικής ομάδας που πήρα μέρος πριν τις τελευταίες εκλογές ζήτησα από τον Ανδρέα να απαλλαγούμε από τους «γρουσούζηδες» και την εξάρτηση από το μεγάλο κεφάλαιο και το κατεστημένο.

Αλλά εγώ βρέθηκα απ’ έξω, οι «γρουσούζηδες» δυστυχώς έμειναν με τα γνωστά μοιραία αποτελέσματα.

 

Μνήμες και απόψεις του Γιώργη Περάκη από το Αγιασμάτσι

Ουρανογιώργης και Χαλκιαδάκης «πλήρωσαν» τελικά -Κόλαση η ζωή για τους άλλους

Σήμερα μπορούμε εκ του ασφαλούς να κριτικάρουμε πράξεις αποκοτιάς δίσεκτων εποχών. Λέμε εκ του ασφαλούς γιατί τίποτα δεν μας εμποδίζει να εκφράσουμε άποψη. Οι πιο πολλοί από τους πρωταγωνιστές εκείνων των πράξεων που σήμερα κόβουν την ανάσα δεν υπάρχουν πια.

Από τις πράξεις που κατακρίθηκαν ιδιαίτερα ήταν η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε. Και κατά την ταπεινή μας γνώμη δίκαια. Ενώ πλησίαζε το τέλος του χιτλερικού κτήνους για ποιο λόγο να χαθούν τόσο αθώοι και να ανατιναχτούν εκ βάθρων τόσα χωριά; Όλες οι ενδείξεις καταδικάζουν αυτή την πράξη, που ως μας μεταφέρει η προφορική παράδοση ήταν μια απόφαση που έλαβαν κορυφαίοι των συμμάχων στον τόπο μας μια βραδιά που είχαν πιει λίγο παραπάνω.

Περισσότερα γι’ αυτό αποκαλύπτουν μαρτυρίες αγωνιστών της εποχής, όπως ο Γεώργιος Τζίτζικας (Μπαχρής), ο Γεώργιος Παττακός από την Πατσό και άλλοι μπροστά στην κάμερα. Είναι αρκετές αυτές οι μαρτυρίες που μπορείτε να βρείτε στο κανάλι μου (Εύα Λαδιά Youtube) με ελεύθερη πρόσβαση.

 

Μια πραγματικά ηρωική πράξη

Είναι όμως κι άλλη μια πράξη που παρουσιάζει ενδιαφέρον και προσωπικά ξεδιπλώσαμε κατά καιρούς, κάθε της πτυχή, μέσα από τις μνήμες του αείμνηστου Γιάννη Χαλκιαδάκη. Ήταν η περίφημη σύναξη στο Αγιασμάτσι, στην οποία συμμετείχε και ο πρώην υπουργός και βουλευτής Γιώργης Περάκης.

Τι έγινε σε κείνη τη σύναξη; Ας γυρίσουμε το χρόνο πίσω:

Νύχτα της 28ης Οκτωβρίου 1967 στο σπίτι του Γιώργη Ουρανού στο Αγιασμάτσι είχαν συγκεντρωθεί για σύσκεψη όλοι οι πυρήνες αντίστασης του νησιού.

Σκοπός της συνάθροισης ήταν ο σχεδιασμός δράσης με την ευκαιρία της άφιξης του βασιλιά Κωνσταντίνου και των Παπαδόπουλου, Παττακού, Μακαρέζου για να παραστούν στις εκδηλώσεις των Αρκαδίων. Η παράτολμη πρόταση ήταν είτε να τους απαγάγουν και από τον βασιλιά και να ζητήσουν να ορκίσει δημοκρατική κυβέρνηση είτε να τους σκοτώσουν.

Σύμφωνα με κείμενο του Γιώργη Ουρανού, (συγγενούς του Ουρανογιώργη) ήταν σχέδιο της οργάνωσης Δ.Ε.Κ.Α. που είχε συσταθεί πολύ ενωρίς, μόλις ένα μήνα μετά την επιβολή της δικτατορίας. Δεν ήταν πολυάριθμη ομάδα για ευνόητους λόγους αλλά καθένας από τα μέλη του έκανε για περισσότερους.

Από το Ρέθυμνο, στους Πρωτεργάτες της οργάνωσης ήταν ο Γιώργης Ουρανός αργότερα πρόεδρος της Ένωσης Κιτροπαραγωγών Κρήτης που δεν είναι πια στη ζωή, ο Γιάννης Χαλκιαδάκης απόφοιτος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας και ιδρυτής των «Ρεθεμνιώτικων Νέων», ο Γιώργης Περάκης δικηγόρος και αργότερα βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ ο Μανούσος Σταμαθιουδάκης συνταξιούχος Γυμνασιάρχης 66 ετών, που ήταν και ο μεγαλύτερος σε ηλικία από όλα τα μέλη της οργάνωσης.

Τελικά αυτό που αποφασίστηκε ήταν, ότι η οργάνωση με όλους τους ενόπλους θα έστηναν ενέδρα στη Δυτική πύλη του Αρκαδίου, θα συνελάμβαναν και θα απήγαγαν τον Βασιλιά κατά την έξοδό του από την εκκλησία μετά την δοξολογία και τον οποίο θα οδηγούσαν σε ασφαλές μέρος. Από εκεί θα τον εξανάγκαζαν με την απειλή των όπλων, να ορκίσει Δημοκρατική κυβέρνηση καταλύοντας την δικτατορία.

Όμως για κακή τους τύχη δύο ημέρες μετά την Παγκρήτια αυτή σύσκεψη, σε μια βομβιστική ενέργεια μελών της οργάνωσης στο Ηράκλειο, συνελήφθησαν από την Ασφάλεια Ηρακλείου τρεις από αυτούς, και στη συνέχεια ξεκίνησε πογκρόμ συλλήψεων. Σε λίγες ημέρες είχαν συλληφθεί όλα τα μέλη της οργάνωσης.

Στην αγροικία του στο Αγιασμάτσι αργά τη νύκτα της 7ης Νοεμβρίου μετά από συντονισμένη επιχείρηση της Ασφάλειας Ηρακλείου συνελήφθη και ο Γιώργης Ουρανός, η σύζυγός του Φωτεινή και ο πρωτανιψιός του Μανώλης Σταυρακάκης μαθητής του Γυμνασίου τότε, 16 χρόνων, ο οποίος εκείνη την περίοδο διέμενε μαζί τους.

Επίσης τότε βρέθηκαν και κατασχέθηκαν όλα τα όπλα τους, που ήταν κρυμμένα εκεί και όλοι μαζί το ίδιο βράδυ μεταφέρθηκαν στην Ασφάλεια Ηρακλείου.

Αμέσως ξεκίνησαν οι ανακρίσεις με τις γνωστές απάνθρωπες μεθόδους της χούντας. Με βάση την αναφορά της Ασφάλειας Ηρακλείου που φέρει ημερομηνία 22 Νοεμβρίου ’67 συντάχθηκε το παραπεμπτικό βούλευμα του Φρουράρχου Χανίων προς τον Βασιλικό Επίτροπο του Έκτακτου Στρατοδικείου Χανίων με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου του ’67.

Οι ποινές που επιβλήθηκαν στους 24 καταδικασθέντες αγωνιστές ήταν: από 11 χρόνια φυλάκιση για τον Φοίβο Ιωαννίδη, 5 χρόνια για τον Θανάση Σκουλά, 4 χρόνια για τον Γιώργη Ουρανό και τον Γιώργη Γιαννόπουλο, 3,5 χρόνια για τον Δημήτρη Ξυριτάκη, 2 χρόνια για τον Γιάννη Χαλκιαδάκη, τον Στρατή Μεσσήνη, τον Μανώλη Παπαϊωάννου, και τον παπα-Πέτρο Γαβαλά και λιγότερα χρόνια για τους υπόλοιπους.

Όλοι οι καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στις φυλακές.

Όσο για τις εκδηλώσεις των Αρκαδίων έγιναν με μεγαλοπρέπεια και μάλιστα ήρθε και το βασιλικό ζεύγος Κωνσταντίνος και Άννα Μαρία, οι οποίοι μάλιστα εγκαινίασαν και το χώρο που βρίσκονται οι προτομές των ηρώων στο Μαυσωλείο.

Μόνο που όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της «Κρητικής Επιθεώρησης» ήρθαν κατευθείαν στο Αρκάδι. Μάλλον για περισσότερη ασφάλεια άλλαξε την τελευταία στιγμή το πρόγραμμα.

Η άποψη του Γιώργη Περάκη

Ήταν φυσικό συζητώντας με τον πρώην υπουργό και βουλευτή κ. Γιώργη Περάκη, να ζητήσουμε την άποψή του, τώρα που καταστάλαξαν τόσα πολλά στη μνήμη κι έχει εξανεμιστεί κάθε συναίσθημα για κείνο το γεγονός.

ΕΡ. Πήρατε μέρος και στην περίφημη σύσκεψη στο Αγιασμάτσι, του είπαμε στη διάρκεια πρόσφατης συζήτησης. Σήμερα πώς θα σχολιάζατε αυτή την κίνηση;

ΑΠ. Για το Αγιασμάτσι και τον Ουρανογιώργη σπεύδω αμέσως να ξεκαθαρίσω τη σχέση μου.

Το πρωί της 21ης Απρίλη που έφυγα από το Ξενία στο Ρέθυμνο που είχαν μαζευτεί το σύνολο σχεδόν των στελεχών της Ένωσης Κέντρου και είπα αρμοδίως πως η Κρήτη δεν παραδόθηκε ποτέ χωρίς αντίσταση και αφού διαλύθηκε η ομήγυρη ο πρώτος με τον οποίον μίλησα ήταν ο Ουρανογιώργης στο Αγιασμάτσι. Αργότερα στην Απελευθέρωση τον κάλεσα να με στεφανώσει και να βαφτίσει τον γιο μου.

Σύντομα το Αγιασμάτσι με το μοναχικό σπίτι δίπλα στον παλιό εθνικό δρόμο και με καλούς οικοδεσπότες στη μέση της Κρήτης έγινε σημείο συνάντησης και περασάς. Θα αναφέρω σχετικά και όσο γίνεται επιγραμματικά σε ό,τι με αφορά. Λίγο καιρό πριν τη χούντα σε υποδοχή κλιμακίου των βουλευτών της Ένωσης Κέντρου με επικεφαλής τον Ανδρέα, τους προσφώνησα στο Πέραμα και ετόνισα πως λέγεται πως οι Αμερικάνοι σφυγμομετρούν την κοινή γνώμη για επιβολή δικτατορίας.

Είπα, από την Κρήτη στέλνουμε το μήνυμα. Αν τολμήσουν, η Κρήτη θα γίνει Θέρισσο, θα γίνει Αρκάδι, θα γίνει ολοκαύτωμα και τα επανέλαβα αργότερα σε συγκέντρωση της Νεολαίας στον Έσπερο. Και ήρθε η δικτατορία και ούτε Θέρισσο ούτε Αρκάδι.

Για το Θέρισσο τουλάχιστον με τη συνεργασία της Μελίνας ως αρμόδιας ως Υπουργός Δημοσίων Έργων φτιάξαμε Μουσείο του Βενιζέλου στο Θέρισσο.

Το Αρκάδι για μένα και για πολλούς είναι σύμβολο αγώνα και θυσίας, από παιδί, από τότε που ο μπαρουτοκαπνισμένος δάσκαλος πατέρας μου υπολοχαγός τρεις φορές τραυματίας στην Αλβανία μας πήγε και μας μίλησε ο φλογισμένος ηγούμενος ο Διονύσιος, της Μάχης της Κρήτης και της Αντίστασης.

Σκέφτηκα πως στις 7 του Νοέμβρη πιθανότατα θα ‘ρθεί ο βασιλιάς και μάλλον με ελικόπτερο. Όπως και έγινε.

Μια δυνατότητα λοιπόν να πέσει η χούντα είναι να εξαναγκαστεί ο βασιλιάς να την καταργήσει και να ορκίσει κυβέρνηση στο Αρκάδι. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο και με τη λεπτομέρεια «κεφάλια στον ντορβά» που λέγαμε. Βασική προϋπόθεση, η στήριξη από το μοναστήρι. Δεν ήταν εύκολη. Βέβαια ο νεαρός καλόγερος Τιμόθεος Λαγουδάκης, φίλος μου από το γυμνάσιο και ως φοιτητής και στην Αθήνα, που πρωτοστάτησε στον Αγώνα της Νομικής και βρέθηκε αργότερα νεκρός πεταμένος σ’ ένα χαντάκι, δεν θα δίσταζε σίγουρα να βοηθήσει.

Το τράβαγα ως το τέλος με το «βλέποντας και κάνοντας» και κουβεντιάζοντας με ανθρώπους, όταν μου λέει ο Ουρανογιώργης για παγκρήτια σύσκεψη στελεχών στις 28 του Οκτώβρη στο σπίτι του.

Αυτό το θεώρησα εξαιρετική συγκυρία ελπίζοντας πως ίσως υπάρχουν δυνάμεις είτε από τον στρατό είτε από τη χωροφυλακή είτε αγωνιστές που μπορούν να βοηθήσουν. Το εισηγήθηκα, αλλά δυνατότητες δεν υπήρχαν.

Δεν έχω σχέσεις με τον τέως βασιλιά. Και είμαι από ιδεολογία εναντίον της κληρονομικής μοναρχίας. Στο δημοψήφισμα πολέμησα και το Ρέθυμνο ήρθε πρώτο μάλιστα στην Ελλάδα κατά της βασιλείας.

Θα τον ρωτούσα, αν τον έβλεπα, που μετά λίγες εβδομάδες από τις εορτές του Αρκαδιού κινήθηκε κατά της χούντας, αν λοιπόν βρισκόταν μπροστά σε αποφασισμένους Κρητικούς, τι θα έκανε.

Ύστερα από πάνω από μισό αιώνα η ψυχρή εκτίμησή μου είναι πως η χούντα σε τρεις περιπτώσεις ήταν δυνατόν να πέσει: Στο Αρκάδι, στην απόπειρα του Παναγούλη αν σκότωνε τον Παπαδόπουλο, στο Κίνημα του Ναυτικού, αν πετύχαινε, και μια τέταρτη σίγουρη οι άθλιοι αυτοί ανάξιοι Ελληναράδες να χαρίσουν τη μισή σχεδόν Κύπρο στην Τουρκία και ανίκανοι πλέον να σταθούν στα πόδια τους. Έπεσαν.

Στο Αγιασμάτσι είχα έτοιμη εναλλακτική πρόταση, αν δεν γινόταν δεκτή η πρώτη, γιατί με είχε πολύ ενοχλήσει η άνεση που κινιόταν στην Κρήτη η χούντα χωρίς καμιά αντίδραση.

Όταν πληροφορήθηκα κάποια μέρα στο Ρέθυμνο από τον Στρατηγό Λουκάκη, που είχαμε επαφή μέχρι που συλλήφθηκα, πως θα περνούσε ένας υπουργός, Ματθαίου νομίζω, από τα Χανιά στο Ηράκλειο, σκέφτηκα ευκαιρία να τους ζεστάνει κανείς μερικές μπαλωτιές έτσι για να τους κόψει τον αέρα. Έσπευσα στα Σκουλούφια, πήρα το πιστόλι μου κι έφυγα με δίκυκλο για το Αγιασμάτσι, αλλά για καλή τύχη, όχι του υπουργού, αλλά δική μου είχα μικρό ατύχημα με τη μηχανή και μέχρι να βρω άλλη, όταν έφτασα, μου λένε πριν από λίγο πέρασε.

Πρότεινα λοιπόν να στηθούν σε κατάλληλα μέρη δυο ενέδρες, μια από Χανιά, μια από Ηράκλειο, με σκοπό να τρομοκρατήσουν με πυροβολισμούς τους χουντικούς που θα περνούσαν από τη μια ή την άλλη διαδρομή.

Η πρόταση δεν απορρίφθηκε και περίμενα να υλοποιηθεί.

Οι συλλήψεις-το Στρατοδικείο

Και συνεχίζει ο Γιώργης Περάκης:

Όταν με συνέλαβαν το πρωί της 7ης Νοέμβρη θεώρησα ότι το σχέδιο – ενέδρα υλοποιήθηκε. Οι μπαλωτιές είχαν πράγματι παιχτεί όχι σε ενέδρα αλλά στον αέρα μαζί με βόμβες πριν τις 7 Νοέμβρη στο Ηράκλειο.

Έκτοτε όπως παρατηρεί κάποιος μελετητής τίποτε αξιόλογο δεν έγινε πλέον στην Κρήτη κατά της χούντας.

Με αυτήν την αφορμή έγιναν άπειρες προσαγωγές και πολλές συλλήψεις σε όλην την Κρήτη και ιδιαίτερα στο Ηράκλειο. Από το Αγιασμάτσι έμεινε μόνο η μάνα του Ουρανογιώργη η ωραία αυτή φυσιογνωμία, η κόρη του Τσαούση του Θερισσανού, που πρόλαβε ο Γιώργης, όπως μού ‘πε, και της έδωκε το πιστόλι του, η Φωτεινή, η ηρωική αυτή φυσιογνωμία ακολούθησε στα κρατητήρια του Ηρακλείου, και έμειναν και δυο ανώνυμοι σκοποί στην ταράτσα με ένα πιστόλι, ο Γιώργης κι ο Μιχάλης Παπαδάκης, φοιτητές, που παρά τις αντιρρήσεις μου γιατί υπήρχε αρκετή απόκρυψη με μέτρα στρατιωτικού κανονισμού, ο Γιώργης μου λέει «ασ’ τους να ψήνονται».

Έτσι συνελήφθησαν για συμμετοχή στη σύσκεψη ο βουλευτής Γ. Βαλυράκης με τον Δροσερό από τα Χανιά, από το Ηράκλειο ο Μ. Ξυλούρης και ο Τ. Πλεύρης, ο Φ. Ιωαννίδης, από τα Ανώγεια ο Θ. Σκουλάς με τον Γ. Σκουλά και Βασίλη Καλομοίρη, από το Ρέθυμνο ο Γ. Ουρανός, ο Γ. Χαλκιαδάκης, ο Μ. Σταμαθιουδάκης και Γ. Περάκης. Και επίσης ο Η. Τσίπρας με κάποιον από το Λασίθι.

Δεν θα αναφερθώ στις ανακρίσεις και τα βασανιστήρια. Το μένος των οργάνων της χούντας με ελάχιστες εξαιρέσεις ήταν απίστευτο καθ’ ολόκληρη εξ άλλου την επικράτεια και καθ’ όλη την επταετία.

Για τους νέους, που δεν γνωρίζουν, στόχος και αιτία που έγινε η δικτατορία ήταν η Ένωση Κέντρου, που στις εκλογές θα έπαιρνε 60% κατά τόπους όπως στην Κρήτη ίσως και πολύ παραπάνω.

Βία και νοθεία δεν μπορούσε πλέον να εμποδίσει το λαό και τη νεολαία που ήταν ασυγκράτητη στον αγώνα.

Έτσι φτάσαμε στο στρατοδικείο ύστερα από την αμνηστία μετά από το αποτυχημένο κίνημα του βασιλιά που είχε αχρηστεύσει ουσιαστικά ολόκληρο το κατηγορητήριο.

Κάποιοι τις παραμονές του στρατοδικείου μού συνέστησαν μιας και σπουδαίος πολιτικός ηγέτης, ψευδώς μάλλον διέδιδαν πως έκανε δήλωση για να του επιτρέψουν την έξοδο στο εξωτερικό να κάμω το ίδιο. Απάντησα πως αυτός είναι αυτός που είναι κι εγώ είμαι ο Γιώργης Περάκης και δεν έχω να κάνω τίποτε.

Το ίδιο έπραξα και αργότερα «φιλοξενούμενος» υπό άθλιες συνθήκες στο διαβόητο ΕΑΤ – ΕΣΑ σ’ ένα κελί που τελευταία είδα ότι έχει το όνομα του Μουστακλή όπου μου ζητούσαν, όχι βέβαια φιλικά, να κάνω δήλωση.

Όταν μπήκα στη φυλακή ούτε μ’ ένιασε. Το θεώρησα εντελώς φυσιολογικό. Όταν βγήκα όμως, όπως βγήκαν σχεδόν όλοι από το Αγιασμάτσι με ποινές σε αναστολή, αφήνοντας πίσω τον Χαλκιαδάκη με δυο μικρά παιδιά που προφανώς πλήρωσε την ιδιότητα του δημοσιογράφου που δεν ήταν δημοφιλής στη χούντα κι από την άλλη τον Ουρανογιώργη που πλήρωσε ακριβά τη γενναία φιλοξενία στο σπίτι του, το δίκαιο ήταν να πληρώσω εγώ τα περισσότερα που θα ήμουν βουλευτής, εάν είχαν γίνει εκλογές, και αντί αυτού πλήρωσε ο Ουρανογιώργης χωρίς να χρωστά τίποτα, μόνο για τις ιδέες του. Και αυτή ήταν για μένα η πιο δυσάρεστη ημέρα αυτής της περιόδου.

Όπως αντιλαμβάνεστε μπορεί να δικαστήκαμε με αναστολή για να μας «έχουν στο χέρι» αλλά από εκείνη τη μέρα έγινε η ζωή μας κόλαση Πίσω μας υπήρχε πάντα ο χωροφύλακας. Με το παραμικρό μας συλλαμβάνανε και μας ταλαιπωρούσαν χωρίς λόγο. Έτσι για να μη μας αφήνουν σε ησυχία. Για να μας λυγίσουν. Δεν το κατόρθωσαν όμως παρά τις λυσσαλέες προσπάθειες τους ΠΟΤΕ…

 

 Απόσταγμα πολιτικής σοφίας ενός βετεράνου

 

 

  • Μια κατάρα για τον τόπο συνεχίσαμε τις ερωτήσεις μας, είναι το οδικό δίκτυο. Εσείς κάνατε ενέργειες και ερωτήσεις στη Βουλή σχετικά. Τι νομίζετε ότι φταίει και το ζήτημα παραμένει ως ήταν;

– Με ερωτήσεις πράγματι στη Βουλή ως αντιπολίτευση, είχα δώσει τα στοιχεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες και στο νομό υπήρχαν 530 χλμ. χωματόδρομοι. Στην περίοδο της ΝΔ γινόταν κατά μέσο όρο 10 χλμ. το χρόνο. Με αυτούς τους ρυθμούς χρειάζονταν 53 χρόνια για να ασφαλτοστρωθούν. Στο τέλος της πρώτης οκταετίας του ΠΑΣΟΚ είχαν μείνει λιγότερο από 20 χλμ. σε χωριά τύπου ας πούμε Γουργούθων. Στο πρόγραμμα του 1985 που ως Υπουργός Δημοσίων Έργων γνωρίζοντας τις ανάγκες του νομού αλλά και της Κρήτης σε μεγάλα έργα δεν εδίστασα να τα χρηματοδοτήσω όλα και να ολοκληρωθεί ο Βόρειος Άξονας ειδικά στις παρακάμψεις με τα τότε σχέδια φυσικά.

Προωθήθηκε ο Νότιος και Κεντρικός Άξονας της Κρήτης και οι συνδετήριοι δρόμοι Βοράς – Νότος. Τώρα η τύχη τους αγνοείται. Έτσι για πρώτη φορά σίγουρα έως τότε η Κρήτη πήρε το δίκιο της.

  • Ένα σχόλιο και για τη ζωοκλοπή…

– Αντί άλλου σχολίου παραπέμπω στα Πρακτικά της Βουλής της 14ης Νοεμβρίου 1978, όπου συζητήσαμε ερώτησή μου σε μια ολόκληρη συνεδρίαση μαζί με όλους τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ της Κρήτης, του Σ. Βαλυράκη, του Σ. Μιχελογιάννη, Α. Δαριβιανάκη, Κ. Ασλάνη, Α. Σκουλά, Εμμ. Δρεττάκη και Εμμ. Χατζηνάκη κι έτσι ξεκαθαρίσαμε τη θέση μας σ’ αυτήν τη μάστιγα. Και όταν ήρθε ο καιρός του ΠΑΣΟΚ με κύριο υπεύθυνο τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης, τον Γιάννη Σκουλαρίκη, με συσκέψεις στο υπουργείο και στην Κρήτη πάρθηκαν δραστικά μέτρα για την αντιμετώπισή της.

  • Ξέρουμε τη στάση σας απέναντι στο «ρουσφέτι». Πιστεύετε ότι ο λαός έχει αλλάξει νοοτροπία;

– Το ΠΑΣΟΚ εξαρχής στάθηκε κατά του ρουσφετιού και με βρήκε σύμφωνο απολύτως.

Αλλά για να εξηγούμαστε σε ό,τι με αφορά ο πόλεμος κατά του ρουσφετιού δεν σημαίνει τον πολιτικό τον κακό άνθρωπο, που δεν θέλει καλό του άλλου. Σε όλη μου τη ζωή και μέχρι τώρα, αν μπορώ να βοηθήσω τον συνάνθρωπο σε κάτι σωστό, το πράττω.

Ανεξάντλητος χώρος ρουσφετολογίας υπήρξε ως φαίνεται από γενέσεως του ελληνικού κράτους η υγεία. Η εκμετάλλευση της ανάγκης και του πόνου, της αρρώστιας του παιδιού σου.

Τώρα με το ΕΣΥ του ΠΑΣΟΚ ο ασθενής δεν έχει ανάγκη τον βουλευτή για να μπει στο νοσοκομείο.

Με το νόμο του ΠΑΣΟΚ του αείμνηστου Σάκη Πεπονή εξυγιάνθηκε κατά το δυνατόν ο τρόπος προσλήψεως στο Δημόσιο χωρίς να λείπουν ίσως καταστρατηγήσεις.

Αλλά ο Πεπονής έχασε τις εκλογές.

Αυτοί οι δυο χώροι ήταν το 80% έως το 90% -ειδικά της Υγείας- του εύκολου ρουσφετιού και της αιώνιας ευγνωμοσύνης.

Από την άλλη το πολιτιστικό και το μορφωτικό επίπεδο των Ελλήνων έχει ανέβει εντυπωσιακά χωρίς προηγούμενο στην ιστορία μας και συνεχίζει και βοηθά στην αποφυγή της συναλλαγής. Δεν γνωρίζω τι γίνεται τώρα, αλλά πιστεύω αυτή η συναλλαγή που μειώνει την αξιοπρέπεια πολιτικού και πολίτη να έχει τουλάχιστον μειωθεί και στα συντηρητικά ακόμα κόμματα.

  • Πώς νομίζετε ότι το Ρέθυμνο θα ανακάμψει αναπτυξιακά τώρα που οι τοπικοί παράγοντες κάνουν απλά διαχείριση πόρων χωρίς σχεδιασμό και όραμα λόγω και διεθνών συνθηκών;

– Για να απαντήσω στο ερώτημά σας θα χρειαζόμουνα κάποιον χρόνο για να πάω από τόπο σε τόπο σε κάθε υπηρεσία και σε κάθε φορέα και να έχω εικόνα πού βρίσκεται το Ρέθυμνο.

  • Ανήκετε σε μια παράταξη που έφερε κοσμογονικές αλλαγές στον τόπο αλλά σήμερα η συμπεριφορά μελών και παραγόντων δεν θυμίζει τίποτα από το ένδοξο παρελθόν. Τι θα πρέπει ν’ αλλάξει κατά τη γνώμη σας; Σας ενόχλησε κάποια εσφαλμένη πολιτική της παράταξης όταν είχε τη διακυβέρνηση της χώρας;

– Έχω δώσει τη γνώμη μου κατ’ ιδίαν και όχι δημόσια σε κατ’ εξοχήν αρμόδιο του κόμματος και είμαι απόλυτος.

Να γίνει ό,τι λέω, δεν έχω αυταπάτες, αλλά dum spiro spero.

  • Νομίζετε ότι οι γραμμές του Ανδρέα Παπανδρέου τηρούνται πλέον και σε ποιο βαθμό; Σας έλειψε τώρα με την ένταση στα ελληνοτουρκικά η δική του πολιτική σκέψη;

– Φοβάμαι πως όχι οι γραμμές, αλλά και ο ίδιος ο Αντρέας πάει να ξεχαστεί.

Από τότε που βασικές του παρακαταθήκες καταπατήθηκαν από τους κατ’ εξοχήν θεματοφύλακες, όπως «το ΠΑΣΟΚ δεν κληρονομείται».

Κάποτε είπε τη φράση που έμεινε ιστορική «Βυθίσατε το ΧΟΡΑ». Τώρα είναι στολίσκος από τουρκικά σκάφη.

Στις διεθνείς σχέσεις της χώρας ασφαλώς θα είχε πρώτη θέση.

  • Είναι έργα που προωθήσατε, παλέψατε γι’ αυτά, (Πανεπιστήμιο, Λιμάνι, Παρακαμπτήριος, Βιβλιοθήκη, Πρότυπες καλλιέργειες, Ανασκαφές) αλλά δεν αναφέρεστε πουθενά. Ήταν δική σας επιλογή;

– Μόνο οι παπάδες και οι μητροπολίτες από μετριοφροσύνη και σεμνότητα και την προσδοκία το έργο τους να το κρίνει ο Θεός, ο οποίος «τα πάντα ορά» και να τους ανταμείψει αναλόγως αποφεύγουν να το δημοσιοποιούν, μήπως ο Ύψιστος τους κρίνει αλαζόνες και τα χάσουν όλα.

Κανένας πολιτικός νομίζω δεν επιθυμεί από την εποχή του Περικλέους να μείνει το έργο του και του κόμματός του μυστικό, εκτός αν είναι επιλήψιμο ή έχει άλλους σκοπούς που μπήκε στην πολιτική για να την χρησιμοποιήσει ως μέσο για άλλες επιδιώξεις.

Εγώ δεν ανήκω σε αυτήν τη δεύτερη κατηγορία. Αλλά σ’ εμένα λόγω ιδιότητας έλαχε ο κλήρος και το κύριο βάρος για την περίοδο 1977 – 1989 μαζί με όλους τους ανθρώπους του ΠΑΣΟΚ, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των συνεταιρισμών, υπηρεσιακούς παράγοντες, συλλόγους και την Οργάνωση του ΠΑΣΟΚ. Ανέλαβα το κύριο βάρος όσο μου αναλογούσε και ως όφειλα. Και παίρνω την ευθύνη πάνω μου για το Ρέθυμνο, που από «παντέρμο Ρέθυμνο» έγινε Ρέθυμνο.

Αντιγράφω από δημοσίευμα της 4.12.1999 των «Ρεθεμνιώτικων Νέων» ερωτήματά μου προς πάντα αρμόδιο και δηλώνω εξ αρχής πως αυτά έγιναν επί ΠΑΣΟΚ την πρώτη οκταετία:

– Πότε και από ποιους και από ποια κυβέρνηση ολοκληρώθηκε το λιμάνι του Ρεθύμνου για να δέχεται φέρυ-μποτ;

– Πότε και πώς αγοράστηκε το φέρυ-μποτ Αρκάδι και δρομολογήθηκε στο Ρέθυμνο;

– Πότε έγινε ο αγωγός αποχέτευσης και ο βιολογικός καθαρισμός του Ρεθύμνου;

– Πότε έγινε το Κλειστό Γυμναστήριο του Ρεθύμνου;

– Πότε έγινε το Στάδιο του Γάλλου;

– Πότε έγινε η Παράκαμψη του Ρεθύμνου;

– Ποιες ήταν οι χρηματοδοτήσεις επί ΝΔ και ποιες επί ΠΑΣΟΚ για το Νότιο Άξονα και για τους επαρχιακούς δρόμους;

-Ποιος θα υπενθυμίσει πως πριν το ΠΑΣΟΚ ήταν 530 χλμ. χωματόδρομοι για τα χωριά και πως με 10 χλμ. το χρόνο επί ΝΔ χρειάζονταν 53 χρόνια να ολοκληρωθούν και την πρώτη οκταετία του ΠΑΣΟΚ είχαν μείνει λιγότερα από 20 χλμ.;

– Πότε έγιναν τα λιμενικά στις Σίσες, Μπαλί, Πάνορμο, Πλακιά και Αγία Γαλήνη με προοπτική μαρίνας και λιμανιού Νότιας Κρήτης;

– Πότε έγιναν οι αγροτικές μονάδες από τις ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών και την ΑΣΕΑΡ;

– Πότε έγιναν απαλλοτριώσεις στο Λατζιμά με την προοπτική να λυθεί το μέγα πρόβλημα κεντρικού αεροδρομίου Κρήτης;

– Πότε άρχισε ο πακτωλός των χρηματοδοτήσεων για την Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου, οι ανασκαφές στην Ελεύθερνα και άλλους αρχαιολογικούς χώρους και έργα πολιτισμού στην πόλη και στην ύπαιθρο του νομού;

– Πότε άρχισε η προσπάθεια να γίνει στο νομό πιλοτικό πρόγραμμα «στεριανού τουρισμού» και ποια ήταν τα κίνητρα για τον τουρισμό στο νομό επί ΠΑΣΟΚ;

– Πότε ήρθε ο ΟΑΔΥΚ και το ΙΓΜΕ στο Ρέθυμνο με το τεράστιο έργο στο υδάτινο δυναμικό;

– Πότε ξεκίνησαν τα κτιριακά συγκροτήματα του Πανεπιστημίου;

– Πότε πρώτη φόρα από το 1974 και ίσως πολλές δεκαετίες πριν το Ρέθυμνο και η Κρήτη πήρε το δίκιο της από τις δημόσιες επενδύσεις;

Για όλα αυτά και απέραντη σειρά άλλων μικρών, μεσαίων και μεγάλων έργων σε όλον το νομό υπάρχουν τα στοιχεία στις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς στην πρώτη οκταετία του ΠΑΣΟΚ.

Αυτά ρωτούσα πριν μια δεκαετία και απάντηση δεν πήρα.

Προειδοποιώ πως και στο μέλλον κάθε δεκαετία θα επανέρχομαι και θα προσθέτω και άλλα που δεν περιλαμβάνονται.

Ας μην ντρέπονται οι άνθρωποι του Κινήματος να δείχνουν το έργο του.

Είναι δικαίωμα, αλλά και χρέος και αν το κάνουν να μην εξοβελίζουν τους πρωτεργάτες.

  • Ζήσατε την κόλαση της χούντας, υποφέρατε στα χέρια αναξίων πατριωτικά, και μάλιστα στα καλύτερα χρόνια της ζωής σας. Βλέποντας όμως σήμερα μια «κατάντια» θεσμών και αξιών έχετε ποτέ μετανιώσει για τις θυσίες σας;

– Σε σχέση με τη χούντα μέχρι αυτήν την ώρα δεν έχω αναφέρει πάνω από είκοσι λέξεις στο βιογραφικό μου, ίσα να ξεκαθαρίσω πως ήμουν αντίθετος από την αρχή μέχρι τέλους.

Θ’ αποφύγω περιγραφές που χρειάζονται σελίδες και θα εκστομίσω μια βαρύτατη φράση που με βοηθά η μαύρη συγκυρία που περνάμε, να γίνει κατανοητή. Και όποιος καταλάβει, κατάλαβε. Την πρώτη ώρα που έγινε η δικτατορία με την αρχή «όποιος δεν φοβάται το θάνατο δεν φοβάται τίποτα», αλλά και από την άλλη με τον Χάρο δεν έχω συμβόλαιο. Έβαλα το κεφάλι μου στον «ντορβά» για τη δημοκρατία.

Και θα με ρωτήσει κανείς, δηλαδή τι θα πει αυτό; Πώς αισθάνεσαι; Είναι πολύ απλό. Όπως αισθάνονται τώρα ιδιαίτερα οι χιλιάδες ηλικιωμένοι που μπήκε το κεφάλι τους στον «ντορβά» από τον κορωνοϊό χωρίς να το επιθυμούν και κάθε στιγμή είναι δυνατόν να τους μαζέψει ο ιός και να πάνε σαν το σκύλο στο αμπέλι. Ενώ όταν το αποφασίσεις μοναχός και είσαι αποφασισμένος να διακινδυνεύσεις τη ζωή σου για τις ιδέες σου είναι κάτι ευγενέστερο.

Αλλά έτσι κι αλλιώς το κεφάλι μου είναι στη θέση του και δεν μετανιώνω τίποτα.

  • Σας λείπουν παλιοί σας σύντροφοι και ποιοι είναι αυτοί;

– Η απάντηση θα ήταν ευκολότερη αν με ρωτούσατε αν μένουν παλιοί σύντροφοι που μπορούμε πλέον να πιούμε όχι βέβαια κρασί, αλλά καφέ. Εγώ πάντως λέω «αντισκάρι».

  • Έχετε μια θαυμάσια θεωρία περί εντιμότητας στην πολιτική. Τη θεωρώ απόσταγμα επιστημονικής πολιτικής σκέψης. Θα θέλατε να το σχολιάσουμε;

– Όταν ζεις σε τόπο που η εντιμότητα στην πολιτική θεωρείται προσόν, καταλαβαίνεις πού βρισκόμαστε. Σαν να λες δηλαδή αυτός ο Εύελπις είναι καλός γιατί είναι αρτιμελής. Θέλω να το εκλαμβάνω όταν το ακούω για τον εαυτό μου ως ευρύτερη έννοια. Όπως όταν λες αυτός είναι έντιμος επαγγελματίας, χτίστης, ράφτης, έμπορος, εννοείς ότι είναι ευσυνείδητος και σωστός σε αυτό που κάνει και όχι ότι δεν είναι απλώς κλέφτης.

  • Ένα σχόλιο και για την πορεία του Πανεπιστημίου

– Για το Πανεπιστήμιο και τους ανθρώπους του, καθηγητές και φοιτητές και την τεράστια προσφορά τους στον τόπο, στην επιστήμη και τον πολιτισμό θα χρειαζόταν ολόκληρο βιβλίο.

Αλλά και μόνον η Ελεύθερνα, όνειρο και αγώνας που δικαιώθηκε, αξίζει την ύπαρξή του.

 

Αφήστε μια απάντηση