Η αναδημοσιευόμενη εδώ φωτογραφία εντοπίστηκε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα του Διαδικτύου, η οποία περιλαμβάνει διάφορα φωτογραφικά ντοκουμέντα με ενδιαφέρον για την τοπική μας ιστορία. Η ιστοσελίδα ανήκει στον συλλέκτη – ερευνητή από την Ανώπολη Σφακίων κ. Ανδρέα Χατζηπολάκη. Οφείλω να πω ότι οι συλλεκτικές – ερευνητικές προσπάθειες του κ. Χατζηπολάκη έχουν βοηθήσει κατά καιρούς και τον γράφοντας, κυρίως κατά την καταγραφή των παλιών Κρητικών βιβλίων.
Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι το Ρεθεμνιώτη φωτογράφου Ι. Παπαδόπουλου και πρέπει να τραβήχτηκε πριν από 50 περίπου χρόνια. Απεικονίζονται σ’ αυτήν 57 πρόσωπα (54 κληρικοί και 3 κοσμικοί). Προφανώς, πρόκειται για αναμνηστική φωτογραφία κάποιου Ιερατικού Συνεδρίου (;) Ποιος ήταν άραγε ο εκκλησιαστικός φορέας που είχε πρωτοβουλία της οργάνωσης; Ο Αρχιερέας που διακρίνεται στο μέσον της πρώτης σειράς είναι ο Μητροπολίτης Λάμπης και Σφακίων Ισίδωρος (Ρουσοχατζάκης). Όμως όσοι ιερείς αναγνωρίστηκαν από τον γράφοντα, υπηρετούσαν όλοι σε ναούς της πόλης. Από τους τρεις κοσμικούς, αναγνωρίστηκε ο τελευταίος δεξιά, στην πάνω σειρά. Είναι ο ιεροψάλτης Νικόλαος Γ. Νικολακάκης, που και αυτός υπηρετούσε σε ναούς της πόλης.
Εκτός από τους προβληματισμούς για το γεγονός στο οποίο παραπέμπει η φωτογραφία, θα μπορούσε κανείς να διατυπώσει και άλλα σχόλια. Καταρχάς, πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για ένα ντοκουμέντο που θα πρέπει να διασωθεί. Αυτό σημαίνει ότι, πρωτίστως, θα πρέπει να αναγνωριστούν και να καταγραφούν τα πρόσωπα. Παρότι ενδέχεται να υπάρχουν και άλλα αντίτυπα της ίδιας φωτογραφίας σε αρχεία και σε σεντούκια, είναι βέβαιο ότι το ντοκουμέντο θα χάσει τη αξία του, αν δεν γίνει τώρα η αναγνώριση των προσώπων. Μια φωτογραφία με άγνωστα πρόσωπα, είτε τη δει κανείς ως αρχειακό ντοκουμέντο είτε ως ενθύμιο οικογενειακό, είναι σαν να μην υπάρχει. Γι’ αυτό και προτείνεται το εξής συγκεκριμένο:
Όποιος από τους αναγνώστες της Ενοριακής Παρουσίας είναι σε θέση να δώσει πληροφορίες και να αναγνωρίσει πρόσωπα, θα ήταν ευχής έργο να το κάμει. Η διάταξη των 57 είναι εικονιζόμενων προσώπων σε τρεις διακριτές σειρές (12+23+22) διευκολύνει την διαδικασία της καταγραφής των ονομάτων.
Αντί για επίλογο, ας μου επιτραπεί να διατυπώσω τα εξής: Προσπαθώντας, από χρόνια να συνθέσω ένα Βιογραφικό Λεξικό για τους Ρεθεμνιώτες που πέρασαν αφήνοντας ίχνη, διαπιστώνω κάθε τόσο πολλά και αδικαιολόγητα κενά στην ιστορική μας μνήμη. Προπάντων για τα όσα σχετίζονται με πρόσωπα. Αυτό νομίζω ότι οφείλεται, εν πολλοίς, στην απώλεια των αρχείων λόγω ιστορικών συγκυριών, αλλά και στην από μέρους μας έλλειψη μέριμνας για την διάσωση των αρχειακών ντοκουμέντων κάθε είδους.
Με γενικό τίτλο Τα Κρητικά βιβλία υπάρχει ήδη μια 3τομη βιβλιογραφική εργασία του γράφοντος. Τα λήμματα των 3 τόμων υπάρχουν και σε ψηφιακή μορφή, πράγμα που κάνει δυνατές διάφορες διορθώσει, συμπληρώσεις και προσθήκες.
Με τον τίτλο αυτό διαμορφώνεται και συμπληρώνεται κάθε τόσο ένα Λεξικό σε ψηφιακή μορφή. Ήδη καλύπτονται πολλές εκατοντάδες σελίδες με χιλιάδες λήμματα. Καταβάλλεται προσπάθεια να υπάρχει και η προσωπογραφία κάθε βιογραφούμενου.
Γ. Π. Εκκεκάκης
σ. Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας.