Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ Κ. Μ. ΜΑΝΟΥΣΑΚΑ
Σεβασμιότατοι,
Κύριε Υφυπουργέ, κύριοι Βουλευταί,
Κύριοι εκπρόσωποι των Αρχών,
Κυρίες Δεσποινίδες και Κύριοι,
Αγαπητοί φοιτητές και Φοιτήτριες,
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης τελεί σήμερα στην έδρα του τον πρώτο
επίσημο εορτασμό του, τον εορτασμό της μεθαυριανής ημέρας των
Τριών Ιεραρχών, προστατών των Γραμμάτων και της Παιδείας. Και τον
τελεί πανηγυρικά μέσα στη χαρμόσυνη αυτή και παλλόμενη από
συγκίνηση ατμόσφαιρα με τη συμμετοχή των πρώτων του φοιτητών,
των φοιτητών και φοιτητριών της Φιλοσοφικής Σχολής Ρεθύμνης και
των πρώτων επιτυχόντων φοιτητών και φοιτητριών του Μαθηματικού
τμήματος της Φυσικομαθηματικής Σχολής Ηρακλείου, καθώς και των
πρώτων καθηγητών τους και με την παρουσία του κ. Υφυπουργού
Εθνικής παιδείας και Θρησκευμάτων, των βουλευτών της Κρήτης και
των Ανώτατων εκκλησιαστικών και πολιτικών αρχών της , καθώς και των
επίλεκτων μελών της κοινωνίας Ρέθυμνου.
Ως Προέδρος της Επιτροπής Προσωρινής Διοικήσεως και Οικονομικής
Διαχειρίσεως του Πανεπιστημίου Κρήτης, επιθυμώ να εκφράσω την
ευγνωμοσύνη της ( και τη δική μου) προς ολο το εκλεκτό αυτό
ακροατήριο για την τόσο τιμητική και ευοίωνη για το νέο μας
Πανεπιστήμιο παρουσία του αυτή.
Ιδιαίτερα μας συγκινεί η συμμετοχή του κ. Υφυπουργού Εθνικής
Παιδείας που ανταποκρινόμενος ευγενικά στην πρόσκλησή μας,
κατέβηκε στην Κρήτη, με το εκλεκτό επιτελείο του, για να εξετάσει και
να προωθήσει τα εκπαιδευτικά ζητήματα του νησιού ανάμεσα στα
οποίαν πρωταρχική θέση κατέχει φυσικά το θέμα του Πανεπιστημίου.
Ο κ. Υφυπουργός όχι μόνο ως εκπρόσωπος του του κ. Υπουργού που
(εμποδίστηκε δυστυχώς την τελευταία στιγμή, θα έρθει όμως εδώ τον
Απρίλιο στη Σύνοδο των Πρυτάνεων), αλλά και ως υπεύθυνος για την
Ανώτατη Εκπαίδευση και μάλιστα ως Κρητικός, είμαστε βέβαιοι πως θα
δείξει για τα θέματα αυτά το θερμότερο ενδιαφέρον.
Και θα ήθελα να επωφεληθώ από την ευκαιρία για να διαβεβαιώσω τον
κ. Υπουργό και από το βήμα αυτό ότι όχι μόνο οι υπεύθυνοι του
Πανεπιστημίου και οι αρμόδιοι τοπικοί παράγοντες αλλα και ολόκληρος
ο φιλοπρόοδος, φιλελεύθερος και φιλότιμος λαός της Κρήτης, που
είδαν να γίνεται πραγματικότης με τις προσπάθειές του και το στοργικό
ενδιαφέρον της πολιτείας, το ωραίο όνειρο ολόκληρων γενεών,
διαπνέονται από τη ζωηρή επιθυμία να συνεργαστούν και αν
βοηθήσουν για να θεμελιωθεί σωστά, να ολοκληρωθεί και να
προοδεύσει το νησί αυτό ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα αντάξιο
των προσδοκιών τους και των ελπίδων του Έθνους. Η συναίσθηση της
Υψίστης σημασίας που έχει για τη χωρά μας και ιδιαίτερα για τους
κατοίκους όλης της Κρήτης, η ύπαρξη και η λειτουργία ενός νέου και
συγχρονισμένου Πανεπιστημίου θα τους κάμει να υψωθούν με τον
πατροπαράδοτο τους «Συγκρητισμό» πάνω από πολιτικές ή άλλες
αντιθέσεις και τοπικιστικές αντιλήψεις και να συνεργαστούν αρμονικά
για την πραγμάτωση του μεγάλου έργου. Μοναδική φιλοδοξία όλων
μας είναι να θέσουν με τις υγιείς βάσεις ενός Πανεπιστημίου όχι
δευτέρας Κατηγορίας αλλά ανώτερης στάθμης, με υψηλούς στόχους,
εκπαιδευτικούς, ερευνητικούς και κοινωνικούς , και με ευρύτερη
ακτινοβολία στο Μεσογειακό χώρο. Ευτυχώς, η υπέροχη πολιτιστική
παράδοση της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων εγγυάται για την
επιτυχία και των πιο αισιόδοξων σχεδίων όπως μου δόθηκε η ευκαιρία
να υπογραμμίσω και κατά την έναρξη της Φιλοσοφικής Σχολής η Κρήτη
του Μίνωα και του Νικηφόρου Φωκά, του Θεοτοκόπουλου και του
Κορνάρου, του Βενιζέλου και του Καζαντζάκη, διαθέτει ανάμεσα στα
άλλα δύο λαμπρούς κύκλους πολιτιστικών αξίων παγκοσμίου
ενδιαφέροντος: το μοναδικό στον κόσμο μινωικό της πολιτισμό και τη
μακραίωνη περίοδο της Βενετοκρατίας, με την έξοχη λογοτεχνική και
καλλιτεχνική άνθηση και τη συναρπαστική ιστορία.
Το νέο Πανεπιστήμιο με τους καθηγητές και τους σπουδαστές τους με
τα ινστιτούτα και τις Σχολές του (στο Ρέθυμνο τη Φιλοσοφική και τις
υπόλοιπες θεωρητικών κατευθύνσεων Σχολές που ελπίζομε πως δεν
θ’αργήσουν να ιδρυθούν εδώ στην έδρα του και στο Ηράκλειο τη
Φυσικομαθηματική και ιατρική Σχολή που τις ετοιμάζουμε για να
λειτουργήσουν – ελπίζουμε- από το επόμενο Σχολικό Έτος).
Με την παρουσία και τη δράση του σε νευραλγικό σημείο της
Ανατολικής Μεσογείου θα αποτελέσει πραγματικά όχι μόνο φωτεινή
εστία της επιστήμης και σημαντικό παράγοντα πολιτισμού και προόδου,
αλλά και τον καταλληλότερο φορέα για την προβολή των μεγάλων
αυτών πολιτιστικών αξιών του Ελληνισμού σε διεθνή κλίμακα.
Ο αισιόδοξος αυτός οραματισμός πιστεύουμε θα γίνει σύντομα
πραγματικότητα με την κοινή προσπάθεια όλων μας και την πρόθυμη
συνδρομή της πολιτείας, καθώς και με την συμπαράσταση ολων αυτών
που μόχθησαν ως τώρα και μοχθούν ή προσφέρουν τόσα πολλά για το
Πανεπιστήμιο και που δεν είναι η στιγμή να τους μνημονεύσουμε εδώ.
Τις μεγαλύτερες όμως ελπίδες για την ανάπτυξή του τις στηρίζει το
Πανεπιστήμιο στο έμψυχο υλικό του, διδάσκοντες και διδασκομένους
και προπάντων στους νέους τρόφιμους του δηλαδή σε σας αγαπητοί
φοιτητές και φοιτήτριες. Εσείς αποτελείτε το μέλλον του Έθνους μας,
που με την επιμέλεια, την ευσυνειδησία σας και την αφοσίωση στις
σπουδές σας θα αναδειχθείτε σε λίγα χρόνια άξιοι επιστήμονες,
ολοκληρωμένοι ηθικοί ανθρώπου, ελεύθεροι , αλλά και υπεύθυνοι
πολίτες χρήσιμοι στην κοινωνία και την πατρίδα μας.
Η καλύτερη ευχή που έχω να σας δώσω σήμερα είναι να βγουν τα
μελλοντικά στελέχη του Πανεπιστημίου μας ανάμεσα από τας, που
έχετε το ωραίο προνόμιο να είστε οι πρώτοι του σπουδαστές.
Και επειδή την ημέρα του εορτασμού των γραμμάτων και της Παιδείας
ταιριάζει να επιβραβεύονται οι αξιότεροι θα ήθελα πριν δώσω το λόγο
στην ομιλητή της ημέρας, να καλέσω κατά σειρά τους πέντε πρώτους
επιτυχόντες στις εισιτήριους εξετάσεις από τις δύο σχολές του
Πανεπιστημίου μας, για να τους σφίξω το χέρι δημόσια και να τους
προσφέρω εκ μέρους του ως μικρό συμβολικό έπαθλο δύο έργα
εξαίρετων Κρητικών λογοτεχνών: «Το Χρονικό μιας Πολιτείας» του
Παντελή Πρεβελάκη, που είναι η λυρική ιστορία της αρχοντικής αυτής
πόλης που μας φιλοξενεί, και τον «Καπετάν Μιχάλη» του Νίκου
Καζαντάκη που είναι η βαθυστόχαστη ανατομία της Κρητικής ψυχής και
η αποθέωση του Κρητικού ηρωισμού στους αγώνες για την ελευθερία.
Και πρώτα προσκαλώ τους φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής Ρεθύμνης:
Ασπασία Παπαδάκη
Γεωργία Τουτουντζιδάδκη
Χαράλαμπος Γάσπαρης
Ευριδίκη Λελεδάκη, και Αννα Παπαδάκη.
Έπειτα προσκαλώ τους φοιτητές του Μαθηματικού Τμήματος της
Φυσικομαθηματικής σχολής Ηρακλείου:
Μιχ. Καλογεράκης
Νικ. Ταρουδακής,
Σπύρος Μαβάρος,
Παρασκευή Κουτσοδόντη και Παναγ. Παπαδάκης.
Και τώρα δεν μου μένει άλλο πάρα να παρουσιάσω τον ομιλητή της
ημέρας. Είναι ο κ. Ιωάννης Καμπιτσης, τακτικός καθηγητής της
Κλασσικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων και εφέτος αποσπασμένος στη φιλοσοφική Σχολή του
Πανεπιστήμιου Κρήτης . Ο κ Καμπίτσης διακεκριμένος ερευνητής θα
μας μιλήσει με την γνωστή του επιστημοσύνη και στοχαστικότατα με
θέμα «Οι Ελληνίζοντες και η διάδοση της Χριστιανικής διδασκαλίας».
Θα μας δείξει πόσο αποφασιστική υπήρξε η συμβολή της Ελληνικής
παράδοσης και παιδείας στη διάδοση των ιδεών της νέας θρησκείας
του Χριστιανισμού .. αφού ευχαριστήσω τον κ. Καμπίτση για την
προσφορά του που τον καθιερώνει ως τον πρώτο ομιλητή στα Χρονικά
του Πανεπιστημίου μας, κ τον παρακαλώ να με διαδεχθεί στο βήμα και
να λάβει το λόγο.
Εφημ. «Κρητική Επιθεώρησις»
Ιανουάριος 1978